Samenwerking is ons sterkste punt

Het thema van het congres van de International Water Association (19 - 23 mei 2025, Leeuwarden) is van nieuwe concepten naar business. Wie daar veel van af weet is keynote speaker Cora Uijterlinde, programmamanager van STOWA. Cora trapt de openingsdag van het congres af namens de Energie- en Grondstoffenfabriek en de Nederlandse waterschappen.

Cora, waar ga je het over hebben?

"Het thema van nieuwe concepten naar business is mij op het lijf geschreven. Sinds 2008 ben ik onderdeel van het samenwerkingsverband tussen de Unie van Waterschappen, verkooporganisatie AquaMinerals en STOWA. We richten ons op het winnen van grondstoffen, energie en schoon water uit afvalwater. We proberen reststromen via nuttige producten weer her te gebruiken. En dat gaat heel aardig. Zo komt herwonnen fosfaat terug als bestanddeel in kunstmest, we maken bouwmaterialen van cellulose en Kaumera, water werken we op naar landbouw- en industriekwaliteit. Dit zijn maar een paar voorbeelden. Mijn keynote gaan vooral over de randvoorwaarden om dit voor elkaar te krijgen. Want misschien lijkt het eenvoudig om van een idee tot een volwaardige productmarktcombinatie te komen. Maar dat is het zeker niet."

Waarom niet?

"Onderweg zijn er vele obstakels die we moeten overwinnen. Niet alleen technisch, maar ook economisch, sociaal en juridisch. Kun je als waterschappen voldoende grondstoffen leveren? Zijn die van een goede en constante kwaliteit? Hoe kijkt de markt aan tegen de hygiënefactor van de grondstoffen. Wat is wettelijk toegestaan? Het is uitermate boeiend om dit gehele proces de goede kant op te sturen. STOWA zorgt voor het toegepaste onderzoek dat daar voor nodig is. De Unie werkt aan stimulerende wetgeving voor een circulaire economie en AquaMinerals probeert aanbod en vraag aan elkaar te koppelen. En als je weet dat een innovatie doorgaans 15 jaar nodig heeft om marktrijp te worden, zijn er onderweg veel uitdagingen. Daarom zijn enthousiaste en gemotiveerde waterschappen zo essentieel. Waterschappen hebben de lange adem die je nodig hebt om ideeën te verwezenlijken."

Is Nederland uniek?

"In een opzicht zeker. Ons waterbeheer is in publieke handen. Dat zorgt voor lange termijnplanning, samenwerking én organisatiekracht. En die laatste zie je bijvoorbeeld terug in het project PHA2USE. Waterschappen laten zien dat je uit afvalwater een natuurlijke plasticvervanger kan maken. Dit plastic genaamd Caleyda wordt door bacteriën gemaakt en afgebroken. Om het tot een succes te maken, hebben zes waterschappen de handen inéén gestoken en werken samen met bedrijven als HVC en SNB en met technologieleverancier Paques Biomaterials BV. Deze samenwerking is erg sterk omdat marktpartijen zien dat de waterschappen een betrouwbare partner zijn. En dan gaat het vliegen. Je moet vertrouwen in elkaar hebben, in zowel voor- als tegenspoed en een langdurige samenwerking kunnen aangaan. Daar zijn we in Nederland heel goed in."