Waar wordt maaisel voor gebruikt?
Er is een breed aantal toepassingen mogelijk. Zo kan een deel van het maaisel onbewerkt dienen als veevoer of als bodemverbeteraar bij agrarisch ondernemers in de buurt. Ook kan maaisel een bijdrage leveren aan de energietransitie en “van het aardgas af” door de productie van biogas, bio-ethanol of syngas. Met behulp van bioraffinage kunnen uit het maaisel waardevolle componenten als vezels, eiwitten en suikers, gewonnen worden. Vezels vinden toepassing in papier en karton (bekend zijn de eierdoosjes), bouwmateriaal zoals isolatieplaten, of als in biocomposieten voor oeverbeschoeiing of peilschalen. Eiwitten en suikers kunnen worden gebruik in veevoer.
Hoe wordt maaisel gewonnen?
Waterschappen oogsten jaarlijks een aanzienlijke hoeveelheid waterplanten, riet en gras. Dit maaisel wordt vaak op de kant achtergelaten of ingenomen en gecomposteerd. Er wordt steeds vaker geprobeerd het maaisel in te zamelen en om te zetten naar een waardevolle grondstof voor duurzame producten. Maar dit vraagt om een andere aanpak, niet meer klepelen maar snijden en opladen. Maaisel als product moet aan bepaalde specificaties voldoen.
Waar wordt maaisel gewonnen?
In principe komt er door het hele land maaisel vrij, bij waterschappen maar ook in grote hoeveelheden bij Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer. We maaien bermen, oevers, natuurterreinen, zuiveringsterreinen, etc. Maar niet al het maaisel is beschikbaar, veel blijft achter op de oever of soms is het vervuild en moet het naar de verwerker.
Onderzoek en ontwikkelingen
De meest kansrijke verwaardingsroutes voor maaisel (EFGF & Ingenia, 2019) zijn op dit moment bioraffinage naar vezels en papier, bodemverbeteraar d.m.v. fermentatie of compostering en omzetting naar energie door b.v. vergisting, verbranding of pyrolyse. De EFGF werkgroep Maaisel werkt met partners in wisselende consortia aan deze hoofdroutes.
Veel waterschappen zetten samen met agrariërs in op bodemverbetering in de kleine kringloop. Soms wordt er compost gemaakt, soms bokashi. Er wordt ook gekeken naar het opzetten van een virtueel en fysiek biomassaplein om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen en kwalitatief betere bodemverbeteraars te maken door ingangsmateriaal te optimaliseren. Dit kan bijvoorbeeld door het mengen van blad, snoeiafval en maaisel.
In 2022 is er ook een onderzoek gestart naar het verwerken van maaisel met insectenkweek. Waterschap Aa en Maas had al pilots lopen met het verkleinen van wateronkruiden door wormen.
Waterschappen jagen de circulaire economie aan door als launching customer graspapier en biocomposieten te gaan inkopen.
Partners
In de werkgroep wordt kennis uitgewisseld en worden projecten opgepakt. Naast collega waterschappers zitten ook collega’s van Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer en andere terrein beherende organisaties in de werkgroep. Er wordt ook samen gewerkt met Circulair Terreinbeheer.
Infographic 'van maaien naar oogsten'
Downloads
-
Onderzoek potentie landelijk verwaarden maaisel Werkgroep Biomassa Energie- & Grondstoffenfabriek
-
Bijlage onderzoek potentie landelijk verwaarden maaisel (Excelsheet)
-
STOWA-rapportage "Praktijkproef bioraffinage"
-
Artikel Interview met Wageningen Universiteit en George Zoutberg (voormalig werkgroeptrekker Biomassa EFGF)
-
Waarde halen uit groenresten in het waterbeheer. Literatuurstudie (2018)
- Circulaire biocomposieten op basis van restmaterialen van waterschappen en natuurorganisaties (2017)
